Door: Jeroen Pen

In aanloop naar 17 maart delen we hier recente wetenschappelijke inzichten die een nieuw licht werpen op de verkiezingen. Vandaag: het merkwaardige engagement van narcisten.

Als je twijfelt of er een narcist tegenover je zit, kun je het natuurlijk gewoon vragen. Of in gedachte nagaan welke kenmerken je bij hem (m/v) kunt afvinken. Zo zijn narcisten er heilig van overtuigd dat ze uitermate bijzonder zijn, en schromen ze niet dat zo nu en dan te benadrukken. Ze willen graag verafgood worden, hebben weinig empathie, maar kunnen als de situatie erom vraagt uiterst charmant voor de dag komen. Ze zijn opvliegerig en agressief, maar vertonen verder ogenschijnlijk weinig emoties, en tonen zelden berouw. Ze combineren een imposant ego met een permanente hunkering naar macht en aandacht.

En ze zijn vaker politiek-actief dan andere mensen.

Dat blijkt uit een wetenschappelijk artikel dat onlangs verscheen in Personality and Social Psychology Bulletin. Onderzoekers in Denemarken en Amerika gebruikten eerst een vragenlijst om te bepalen hoe politiek-actief respondenten waren, en keken daarna hoe hoog ze scoorden op de schaal van narcisme. De conclusie: er bestaat een verband tussen narcisme en politieke betrokkenheid. Net als hoger opgeleiden zijn narcisten vaker politiek actief.

Zo tekenen mensen met narcisme vaker petities, doen ze vaker mee aan demonstraties, doneren ze meer geld aan partijen of campagnes, en proberen ze vaker direct contact te leggen met politici om hen haarfijn uit te leggen hoe het zit. Zo beschouwd zijn ze goud waard voor partijen. Bij Amerikaanse midterm-verkiezingen was er procentueel gezien zelfs een hogere opkomst onder narcisten dan onder de rest van het electoraat. 

Misschien klinkt het tegenstrijdig: een geëngageerde narcist. Maar wie onwrikbaar gelooft in de eigen bijzonderheid en zichzelf ziet als geboren leider, zal eerder geneigd zijn zich tegen van alles en nog wat aan te bemoeien. Alles beter weten schept kennelijk ook een morele verplichting ergens iets aan te doen. 

Het roept de vraag op hoe vaak ze doorstoten naar de hogere regionen van hun partij, maar zie dat maar eens te onderzoeken.